Umowa jest porozumieniem, które zobowiązuje dwie (lub więcej) stron do podjęcia określonych działań lub do powstrzymania się od nich, zwykle w zamian za pewne korzyści. Każda umowa powinna określać prawa i obowiązki stron. Najważniejsze zasady, które obowiązują przy zawieraniu takich kontaktów, to równość stron oraz swoboda zawierania umów. Co to oznacza w praktyce i jak zawrzeć umowę, aby była prawnie wiążąca? Niżej udzielamy wskazówek!
Umowa w formie ustnej czy pisemnej?
Zgodnie z zasadą swobody zawierania umów, strony mają prawo swobodnie kształtować treść umowy i jej formę tak, aby:
- nie naruszać przepisów prawa,
- nie naruszać zasad współżycia społecznego,
- nie doprowadzać do sprzeczności z naturą danego stosunku prawnego.
W praktyce oznacza to, że wiele umów można zawrzeć w formie ustnej i będą to umowy ważne w świetle prawa. Przykładowe umowy ustne, które zawieramy na co dzień, to np.:
- umowa sprzedaży w sklepie czy na targu,
- umowa na wykonanie drobnych prac, np. na naprawę zlewu,
- umowa pożyczki na niewielką kwotę, np. od rodziny czy znajomego,
- umowa użyczenia, np. samochodu (na krótki okres).
Więcej informacji na temat umów ustnych, ich ważności, wad i zalet można uzyskać pod adresem: https://adwokatspiewak.pl/umowa-ustna/. Kiedy natomiast umowa musi przyjmować formę pisemną? Pod rygorem nieważności na piśmie zawiera się m.in.:
- umowę leasingu,
- umowę związaną z nieruchomością (sprzedaż, darowizna),
- umowę spółki,
- umowę poręczenia,
- umowę o pracę,
- małżeńską umowę majątkową.
Jak prawidłowo zawrzeć umowę w formie ustnej?
Umowa ustna może być umową wiążącą, jeśli przepisy nie wymagają zawarcia jej w formie pisemnej. Zasadniczo, zawarcie umowy w formie ustnej następuje poprzez złożenie zgodnych oświadczeń woli przez obie strony stosunku prawnego. Aby zawrzeć taką umowę, należy:
- określić, co jest jej przedmiotem,
- określić warunki umowy, w tym cenę, termin realizacji umowy, zakres obowiązków stron,
- wyrazić wolę zawarcia umowy i zaakceptować ustalone warunki.
Jak natomiast udowodnić, że doszło do zawarcia umowy w formie ustnej? Ciężar dowodu spoczywa w takiej sytuacji na osobie, która powołuje się na ten fakt. W przypadku sporu może ona powołać się na dowody takie jak np. korespondencja między stronami, inne dokumenty czy zeznania świadków.
Jak zawrzeć umowę w formie pisemnej?
Umowy warto zawierać na piśmie dla celów dowodowych. W wielu przypadkach strony mają też obowiązek zawarcia umowy w formie pisemnej pod rygorem jej nieważności. Szczególne zasady dotyczą również zawierania umów związanych z przeniesieniem własności nieruchomości – muszą przyjmować formę aktu notarialnego. Taki dokument dla swojej ważności powinien zawierać szereg wymaganych elementów formalnych. Zasadniczo: im więcej postanowień zawiera umowa, tym lepiej chroni interesy obu stron. Podstawowe elementy każdej umowy zawieranej na piśmie to:
- data i miejsce zawarcia umowy,
- oznaczenie rodzaju umowy,
- oznaczenie stron umowy (zwykle potrzebne są pełne dane identyfikacyjne, w tym numer PESEL, NIP czy KRS),
- oznaczenie przedmiotu umowy (np. co jest przedmiotem sprzedaży, najmu, leasingu),
- określenie zakresu współpracy, czyli praw i obowiązków stron oraz działań podejmowanych w ramach wspólnych ustaleń,
- określenie terminów płatności i wysokości wynagrodzenia,
- określenie zasad rozliczania się,
- oznaczenie czasu trwania umowy.
Umowa zawarta w formie pisemnej powinna zostać podpisana przez obie strony, co świadczy o zaakceptowaniu przedstawionych w niej warunków współpracy. Kontrakty pisemne można rozbudować także o dodatkowe postanowienia, np. zapisy dotyczące kar umownych czy poufności. Co ważne, umowa powinna zostać przygotowana w co najmniej dwóch jednobrzmiących egzemplarzach – po jednym dla każdej ze stron. W celu zawarcia umowy, która dobrze chroni prawa obu stron, warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże podmiotom ustalić warunki współpracy, a następnie spisze je w formie aktu, który będzie ważny w świetle obowiązujących przepisów.
Art. Sponsorowany
Źródło grafiki: Pexels
Informacja od wydawcy: Publikacja ma wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej.